جایگاه سیاق در المیزان

author

Abstract:

 جایگاه و نقش "سیاق" در تفسیر "المیزان" اثر علامه طباطبایى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده، سیاق را یکى از ویژگى‌هاى مهمّ تفسیر المیزان دانسته است. "سیاق" در اصطلاح اهل ادب به طرز جمله‌بندى که برگرفته از چینش و نظم خاص کلمات است، گفته مى‌شود، به گونه‌اى که گاهى افزون بر معناى هر یک از کلمه‌ها و سپس معناى جمله، معنایى دیگر را نیز براى جمله به همراه آورد. حجیّتِ "دلالت سیاق" برگرفته از سیره عقلا است. مرحوم علامه طباطبایى در سراسر تفسیر خود براى فهم آیات، از سیاق جمله، جمله‌ها، آیه و آیه‌ها بهره فراوان گرفته است. به عنوان نمونه علامه، در سوره "احزاب" بیش از بیست بار در راستاى فهم پیام الهى، به سیاق استدلال مى‌کند و به وسیله آن مکى و مدنى بودن سوره، قبولى اسباب نزول، اثبات تلقى خاص از آیه، ردّ برخى دیدگاه‌هاى تفسیرى و غیرقابل قبول بودن اسباب نزول؛ ترجیح یکى از احتمالات، تأیید قاعده نحوى و توسعه معنى آیه را اثبات مى‌کند. البته هنگامى که سیاقى با روایت معتبر معارض باشد، از اعتبار ساقط است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازپژوهی کارکردهای سیاق در تفسیر المیزان

در روش تفسیر قرآن به قرآن، یکی از قراین مقالیّه برای فهم آیات، توجه به سیاق آن‌هاست. از این رو، علامه طباطبائی که در تفسیر المیزان به روش تفسیر قرآن به قرآن عنایت ویژه‌ای داشته، به سیاق آیات اهمیت فراوانی داده‌است، آن سان که بالغ بر 2111 بار قاعدة سیاق را در فهم و تبیین آیات و روایات به کار گرفته‌است. برخلاف پژوهش‌های پیشین که تنها بخشی از کارکردهای سیاق را در المیزان تحقیق کرده‌اند، این پژوهش ب...

full text

روششناسی علامه طباطبایی در بهرهگیری از سیاق در المیزان

برای فهم سخن هر گوینده یا متن، افزون بر واژهها و تعبیراتی که در سخن او می آید، باید از ابزارهای دیگری سود جست. از جمله این ابزارها، توجه به بافت ویژه کلام و سخنان پیشین و پسینی است که قطعهای از سخن را در بر گرفتهاند و با چینش و ترکیبهای خاص، معنایی ویژه افاده میکنند. از این خصوصیت سخن با عنوان " سیاق کلام" نام میبرند. علّامه طباطبایی در تفسیر المیزان از سیاق آیات، بهره گرفته و به موفقیتهایی دست ...

full text

روششناسی علامه طباطبایی در بهرهگیری از سیاق در المیزان

برای فهم سخن هر گوینده یا متن، افزون بر واژهها و تعبیراتی که در سخن او می آید، باید از ابزارهای دیگری سود جست. از جمله این ابزارها، توجه به بافت ویژه کلام و سخنان پیشین و پسینی است که قطعهای از سخن را در بر گرفتهاند و با چینش و ترکیبهای خاص، معنایی ویژه افاده میکنند. از این خصوصیت سخن با عنوان " سیاق کلام" نام میبرند. علّامه طباطبایی در تفسیر المیزان از سیاق آیات، بهره گرفته و به موفقیتهایی دست ...

full text

گونه شناسی سیاق در تفسیر المیزان: صورت بندی و کارکرد

تفسیر جامع المیزان فی تفسیر القرآن با القرآن یکی از برجسته ترین تفاسیر شیعی سده اخیر به شمار می آید. قرآن محوری و پایبندی به روش تفسیر قرآن به قرآن، ویژگی شاخص این تفسیر است. اگرچه روش تفسیر قران به قرآن کم و بیش در برخی تفاسیر قدیم و جدید نیز دیده می شود، ولی میزان توجه به این روش در تفسیر المیزان از نظر کمی و کیفی تا حدی است که می توان آن را پدیده ای ممتاز و نقطه عطفی در تاریخ تفسیرنگاری به ش...

full text

‌مقایسة سیاق در تفاسیر المیزان و فی ظلال القرآن

قاعدة سیاق از مهمترین قرائن متصل برای فهم صحیح آیات الهی است که به معنای دقت در آیات قبل، بعد و توجه به آهنگ کلی آیات می‌باشد و دارای شرایطی مانند وحدت موضوعی آیات، ارتباط صدوری آنها و عدم تعارض با قرائن قویتر است. بیشترین کاربرد این قاعده در قرن چهاردهم قمری می‌باشد که در آثاری نظیر المیزان اثر علامه طباطبایی و فی ظلال القرآن از سید قطب مشاهده می‌شود. علامه بیش از 2000 مرتبه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 9-10

pages  194- 205

publication date 1997-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023